ज्या विद्यार्थ्यांची मेडिकल लॅब टेक्नॉलॉजीच्या फील्डमध्ये काम करण्याची इच्छा आहे ते विद्यार्थी डीएमएलटी कोर्सला प्रवेश घेतात. तुम्ही हा लेख वाचत आहात कारण तुम्ही मेडिकल लॅब तंत्रज्ञान क्षेत्रात करिअर करण्याचा विचार करत आहात. या मार्गदर्शकामध्ये (DMLT Course Information in Marathi) मी तुम्हाला अभ्यासक्रम, प्रवेश प्रक्रिया, DMLT नंतर तुम्ही काय करू शकता याबद्दल तुम्हाला माहिती असणे आवश्यक असलेल्या सर्व गोष्टी समजावून सांगेन.
MEDICAL LABORATORY TECHNOLOGY काय आहे?
मेडिकल लॅब टेक्नॉलॉजी ही आरोग्यसेवा उद्योगातील एक शाखा आहे. वैद्यकीय प्रयोगशाळा तंत्रज्ञ वेगवेगळे वैद्यकीय नमुने (रक्त, मूत्र, ऊती, शरीरातील इतर द्रव). हे विश्लेषण डॉक्टरांसारख्या वैद्यकीय तज्ञांना रुग्णांच्या वैद्यकीय स्थितीचे निदान, उपचार आणि निरीक्षण करण्यास मदत करते. त्यामुळे वैद्यकीय क्षेत्रात MEDICAL LAB TECHNOLOGY हे किती महत्त्वाचे आहे याची तुम्ही कल्पना करू शकता. वैद्यकीय प्रयोगशाळा तंत्रज्ञानाशिवाय आरोग्यसेवा उद्योग चालवणे जवळजवळ अशक्य आहे.
MEDICAL LAB TECHNOLOGY (MLT) क्षेत्रात प्रवेश करण्यासाठी हे मार्ग आहेत –
- CMLT (वैद्यकीय प्रयोगशाळा तंत्रज्ञानातील CERTIFICATE)
- DMLT (वैद्यकीय प्रयोगशाळा तंत्रज्ञान डिप्लोमा)
- ADMLT(वैद्यकीय प्रयोगशाळा तंत्रज्ञानातील ADVANCE डिप्लोमा)
- BMLT (वैद्यकीय प्रयोगशाळा तंत्रज्ञान बॅचलर)
- PGDMLT
- MMLT
DMLT अभ्यासक्रम माहिती | DMLT Full Form in Marathi
DMLT Full Form in Marathi – वैद्यकीय प्रयोगशाळा तंत्रज्ञान डिप्लोमा (Diploma in Medical Laboratory Technology). DMLT हा दोन वर्षांचा डिप्लोमा कोर्स आहे जो MSBSVET च्या आरोग्य सेवा क्षेत्रांतर्गत सूचीबद्ध आहे. हा अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांना वैद्यकीय प्रयोगशाळा तंत्रज्ञ होण्यासाठी आवश्यक असलेल्या विविध कौशल्यांचे प्रशिक्षण देतो.
तुम्ही DMLT मध्ये प्रवेश कसा घेऊ शकता?
तुम्ही DMLT कोर्सला प्रवेश घेऊ शकता की नाही हे जाणून घेण्यासाठी तुम्हाला तीन गोष्टी तपासण्याची गरज आहे. पात्रता, शुल्क आणि आवश्यक कागदपत्रे या तीन गोष्टी आहेत. तुम्ही कोर्ससाठी पात्र आहात की नाही हे तुम्ही आधी तपासले पाहिजे. विद्यार्थ्याचे वय, शैक्षणिक पार्श्वभूमी इ. अभ्यासक्रमाला प्रवेश देण्यापूर्वी विविध बाबींचा विचार केला जातो. तुम्ही fees ची रचना देखील तपासली पाहिजे आणि ती तुम्हाला परवडत आहे का ते तपासले पाहिजे. मी तुम्हाला माझ्या अनुभवावरून सांगू शकतो की ज्या कोर्सला तुम्हाला आर्थिक समस्यांमुळे सोडावे लागेल अशा कोर्सला प्रवेश घेण्यात काही अर्थ नाही. तुमच्याकडे आवश्यक कागदपत्रे असल्याचीही खात्री करा. काही गहाळ असल्यास प्रवेश प्रक्रिया सुरू होण्‍यापूर्वी तुम्ही ते तयार करून घ्या.
तुम्ही DMLT मध्ये प्रवेश घेण्यास पात्र आहे का?
डीएमएलटी अभ्यासक्रमाच्या प्रवेशासाठी पात्रता अटी संपूर्ण महाराष्ट्रात सारख्याच आहेत. चला त्यांच्याकडे एक एक नजर टाकूया.
- शिक्षण – MSBSVET नुसार तुम्ही 10वी उत्तीर्ण झाल्यावर DMLT अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेऊ शकता. SCOPE कॉलेज सारखी महाविद्यालये DMLT ला दहावीनंतर प्रवेश देतात. अशी काही महाविद्यालये आहेत ज्यात DMLT मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी तुम्हाला 12वी उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. मी SAHYOG कॉलेज, VIROHAN कॉलेज यांसारख्या काही महाविद्यालयांच्या वेबसाइट्सवर संशोधन केले ज्यांनी शैक्षणिक पात्रता निकष 12वी पास असे सांगितले आहे. त्यामुळे तुम्ही ज्या महाविद्यालयात प्रवेश घेणार आहात त्या महाविद्यालयाने ठरवून दिलेल्या पात्रतेच्या निकषानुसार तुम्ही 10वी नंतर किंवा 12वी नंतर DMLT मध्ये प्रवेश घेऊ शकता. 12वी नंतरच प्रवेश देणाऱ्या महाविद्यालयांनी कोणतेही प्रवाहाचे निकष लावलेले नाहीत, त्यामुळे 12वीच्या तिन्ही प्रवाहातील (विज्ञान, कला, वाणिज्य) विद्यार्थी DMLT मध्ये प्रवेश घेऊ शकतात.
- वय – DMLT कोर्सच्या प्रवेशासाठी किमान वयाची अट १४ वर्षे आहे.
- किमान गुण – पात्रता परीक्षेतील किमान गुण हे MLT महाविद्यालयांद्वारे सेट केलेल्या महत्त्वपूर्ण पात्रता निकषांपैकी एक आहे. तुमचे पात्रता परीक्षेत (10वी किंवा 12वी) किमान 40% ते 50% गुण आवश्यक आहेत.
आपण असा निष्कर्ष काढू शकतो की तुम्ही काही MLT संस्थांमध्ये 10वी नंतर DMLT कोर्स करू शकता परंतु काहींना तुम्हाला 12 वी पूर्ण करणे आवश्यक आहे. हे स्पष्ट आहे की ज्यांची 12 वी पूर्ण झालेली आहे ते DMLT अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेऊ शकतात.
DMLT साठी फी किती असेल?
DMLT कोर्सची फी 15,000 ते 100,000 पर्यंत असते. ज्या कॉलेजमध्ये तुम्हाला DMLT कोर्ससाठी प्रवेश घ्यायचा आहे त्या कॉलेजमधील कोर्स फीबद्दल तुम्ही चौकशी करावी. कोर्स फी व्यतिरिक्त तुम्हाला इतर खर्च करावे लागतील ज्यात पुस्तक खर्च, लॅब उपकरण खर्च, वसतिगृह फी, मेस फी इत्यादींचा समावेश आहे. तुम्ही एक काम करू शकता – तुम्ही हा कोर्स करत असलेल्या विद्यार्थ्यांशी संपर्क साधू शकता आणि ते सांगतील कोर्सच्या कालावधीत तुम्हाला कोणते खर्च करावे लागतील.
DMLT अभ्यासक्रमाच्या प्रवेशासाठी कोणती कागदपत्रे लागतील?
प्रवेश प्रक्रियेदरम्यान लागणारे काही documents/कागदपत्रे आहेत –
- आधार कार्ड
- दहावी/बारावी/डिप्लोमा/पदवीचे सर्टिफिकेट/मार्कशीट
- पासपोर्ट फोटो
- आरक्षित जागेंसाठी तुमचे कास्ट सर्टिफिकेट किंवा दुसरे कागदपत्र मागितले जाऊ शकतात.
टीप – हे फक्त काही कागदपत्रे आहेत, कॉलेज अजून कागदपत्रे मागू शकते, जसे – बोनाफाईड, रहिवासी दाखल, ई. कोणते कागदपत्र लागतील त्याची तुम्ही फॉर्म भरायला कॉलेजवर गेल्यावर माहिती घेऊ शकता.
DMLT कोर्सची प्रवेश प्रक्रिया कशी आहे?
तुमचे दहावीचे किंवा बारावीचे निकाल लागल्यावर DMLT कोर्सची प्रवेश प्रक्रिया सुरु होते.
- सर्वात आधी कॉलेज प्रवेश चालू झाले आहेत याची नोटीस लावते. नोटीस नंतर कॉलेजला प्रवेश फॉर्म देणे चालू होतात. तुम्हाला कॉलेज वर जाऊन प्रवेश फॉर्म घेऊन यायचा आहे.
- तुम्हाला फॉर्म भरून कॉलेजवर जमा करण्यासाठी काही कालावधी दिला जातो. त्या कालावधी मध्ये तुम्ही फॉर्म भरून मागितलेल्या कागदपत्रांची xerox त्याला जोडून कॉलेजवर जमा करावेत.
- फॉर्म भरल्यावर मेरिट लिस्ट लागते. मेरिट लिस्ट मध्ये तुमचे नाव आल्यावर तुम्ही दिलेल्या कालावधी मध्ये कॉलेजला जाऊन फी भरावी. कॉलेज फी DD/online/कार्ड/बँक ट्रान्सफर/कॅश द्वारे घेऊ शकते.
- फी भरतांना तुम्हाला काही कागदपत्रे जमा करण्यास कॉलेज सांगू शकते.
तुम्हाला कोणत्या महाविद्यालयात प्रवेश घ्यायचा आहे हे तुम्ही आधीच ठरवले असेल, तर तुम्ही महाविद्यालयाच्या कार्यालयाशी संपर्कात राहावे आणि प्रवेश प्रक्रियेची खात्री करून घ्यावी.
DMLT कोर्समध्ये मला काय शिकवले जाते?
DMLT कोर्समध्ये तुम्हाला लॅब टेस्टिंग बद्दल वेगवेगळ्या गोष्टी शिकवल्या जातात. लॅब मध्ये टेस्ट्स करून लॅब टेक्निशियन डॉक्टरला आजाराचे निवारण करण्यास मदत करतो. तुम्हाला DMLT कोर्समध्ये आवश्यक THEORY आणि प्रयोगशाळा प्रशिक्षण दिले जाते. तुम्हाला काय शिकवले जाते ते पाहू या. DMLT कोर्समध्ये तुम्हाला खालील विषय शिकवले जातात-
- इंग्रजी
- शरीरशास्त्र
- शरीरविज्ञान
- पॅथॉलॉजी
- बायोकेमिस्ट्री
- सूक्ष्मजीवशास्त्र आणि वैद्यकीय निगा
- स्पेशलायझेशन – मायक्रोबायोलॉजी, ब्लड बँकिंग, इम्युनोलॉजी इ.
यावरून तुम्हाला अंदाज आलाच असेल कि DMLT कोर्समध्ये तुम्हाला काय शिकवले जाईल.
DMLT कोर्सनंतर मी काय करू शकतो?
DMLT कोर्स पूर्ण केल्यानंतर तुम्हाला नोकरी मिळू शकते –
- हॉस्पिटल्स – तुम्ही सरकारी किंवा खाजगी हॉस्पिटलमध्ये लॅब टेक्निशियन म्हणून काम करू शकता.
- नर्सिंग होम – तुम्ही नर्सिंग होममध्ये लॅब टेक्निशियन म्हणून काम करू शकता.
- कंपनी – तुम्ही फार्मसी कंपनी किंवा वैद्यकीय कंपनीत काम करू शकता.
DMLT कोर्सबद्दल विचारले जाणारे काही FAQs
मी DMLT कोर्स पूर्ण केल्यावर माझी स्वतःची लॅब उघडू शकतो का?
DMLT कोर्स पूर्ण केला म्हणजे तुम्ही तुमची लॅब उघडू शकता असे नाही. लॅब उघडण्यासाठी भारतीय वैद्यकीय परिषदेच्या काही अटी आहेत आणि त्यातली एक अट आहे कि तुमची MBBS किंवा MD डिग्री पूर्ण असणे आवश्यक आहे.
DMLT कोर्सची प्रवेश प्रक्रिया कधी चालू होते?
दहावीचे आणि बारावीचे निकाल जाहीर होताच DMLT कोर्सची प्रवेश प्रक्रिया सुरु होते.
